🇵🇱 Polska
- Henryk Kowalczyk (wicepremier i minister rolnictwa): Utrzymamy zerowy VAT na żywność, ale na paliwa i nawozy już nie (przez wytyczne UE). „Niestety Komisja Europejska tutaj jednoznacznie określiła, że absolutnie nie wolno, koniec obniżek. Wobec tego prawdopodobnie będziemy musieli się dostosować, bo niestety VAT jest podatkiem zharmonizowanym, czyli jest podatkiem unijnym, stąd prawdopodobnie z bólem serca, ale będziemy musieli się zastosować do tego wytycznych KE”.
- Andrzej Duda: Infrastruktura energetyczna na Ukrainie jest brutalnie niszczona. Ukraińcy nie będą mieli czym ogrzać swoich mieszkań. Prawdopodobnie nowa fala uchodźców napłynie do Polski. Trwają przygotowania do tej sytuacji.
- Nowelizacja Kodeksu karnego: Kierowca prowadzący auto po alkoholu straci samochód. Przepadek auta ma być stosowany w przypadkach, gdy kierowca ma co najmniej 1,5 promila lub jeśli spowoduje wypadek przy zawartości co najmniej 0,5 promila alkoholu we krwi lub też w sytuacji recydywy.
- Joanna Tyrowicz (RPP): ” Uważam, że brak podniesienia stóp procentowych był dużym błędem, za który zapłacą – teraz użyję bardzo demagogicznego sformułowania – miliony Polaków i Polek, płacąc codziennie w sklepach i za koszty życia coraz więcej. Przy jednoczesnym braku wzrostu wynagrodzeń, współmiernym do wzrostu cen. To był ewidentnie błąd”.
- Jacek Kotłowski (dyrektor Departamentu Badań i Analiz Ekonomicznych NBP): „W Polsce jest bardzo korzystne środowisko do tego, żeby pętla cenowo-płacowa nie powstała. Po pierwsze jest relatywnie niewielka rola związków zawodowych w ustalaniu wynagrodzeń. Wynagrodzenia nie są ustalane na szczeblu krajowym, jak w niektórych innych krajach europejskich na szczeblu szeroko rozumianych branż, tylko w dużym stopniu są ustalane w firmach. Nie ma więc ryzyka, że czynniki strukturalne będą oddziaływały w tym kierunku podbijania dynamiki płac. Gospodarstwa domowe prawdopodobnie jednak widząc pogarszającą się sytuację nie będą miały takich oczekiwań płacowych”.
- Sejm przesłał do Komisji Finansów Publicznych projekt nowelizacji ustawy o podatku akcyzowym. Projekt wprowadza możliwość m.in. płacenia zobowiązań podatkowych przy użyciu Blika (będzie to możliwe np. w e-Urzędzie Skarbowym).
- We wtorek pociski produkcji rosyjskiej przeleciały nad granicą NATO i uderzyły w terytorium Polski, zabijając dwie osoby. Jens Stoltenberg (szef NATO): Wstępne analizy wskazują, że eksplozja w Przewodowie została spowodowana prawdopodobnie przez pocisk ukraińskiej obrony przeciwlotniczej, wystrzelony, aby bronić terytorium Ukrainy.
- Siergiej Andriejew (ambasador Rosji) został wezwany przez szefa polskiej dyplomacji Zbigniewa Raua w związku z wybuchem w Przewodowie. Spotkanie miało trwać 4 minuty, podczas których przedstawiciel Kremla nie odezwał się ani słowem.
- Badanie „Zakupy firmowe”: Trzy czwarte mikro i małych firm podniosło w ostatnich miesiącach ceny produktów i usług średnio o 21%.
🌍 Świat
- Katarski mundial kosztował ok. 200-220 mld USD, więcej niż wszystkie poprzednie 21 piłkarskie mistrzostwa świata razem wzięte. Jednak spora część tej kwoty poszła ogólnie na infrastrukturę (36 mld na system metra). Prawdopodobnie budowy stadionów i innych obiektów odbyły się w warunkach korupcyjnych, tak samo jak przyznanie prawa do organizacji imprezy w Katarze odbyło się w niejasnych okolicznościach.
- Katarska rodzina królewska zażądała od FIFA wprowadzenia całkowitego zakazu picia alkoholu na stadionach. FIFA się ugięła i naruszy 75-milionowy kontrakt z Budweiserem. Miejscami, w których „zwykli” fani piłki nożnej kupią piwo, będą strefy kibica w Doha. Lecz i one podlegają większym niż zwykle obostrzeniom. Piwo ma być w nich dostępne dopiero po 18.30 i będzie można kupić tylko cztery kufle na raz (jeden kosztuje ok. 70 zł). Kibice są coraz bardziej rozczarowani.
- Śledztwo dziennika „The Guardian”: Ponad 6,5 tys. robotników z Azji Południowej, zatrudnionych przy budowie infrastruktury na mistrzostwa świata w piłce nożnej w Katarze, straciło życie od 2010 r., kiedy kraj otrzymał prawo do zorganizowania tej imprezy. Sushil Shrestha (robotnik budowlany): „Warunki pracy są bardzo ciężkie. Nie mamy odpowiednich zabezpieczeń na budowach, zwłaszcza pracując na wysokościach. Ludzie mdleją z gorąca”. Relacje potwierdziła niemiecka telewizja WDR: Nepalscy robotnicy gnieździli się w małych pokojach, a z jednej ubikacji korzystało 200 osób. Pracodawca zabrał im paszporty i przestał płacić. Nagendra Yadav opowiadał jak siedmiu robotników zostało pobitych w biurze firmy Tawasol związanej z budową stadionu Al Bayt. „Kiedy chorowaliśmy, nie mogliśmy zostać w łóżku. Karano nas, przetrzymując na zewnątrz w upale”.
- Szwedzki parlament zatwierdził pomoc wojskową dla Ukrainy o wartości 287 mln dolarów.
- Wołodymyr Zełenski (prezydent Ukrainy) w poniedziałek odwiedził wyzwolony po 9 miesiącach okupacji Chersoń. Zełenski dziękował NATO i innym sojusznikom za wspieranie Ukrainy, m.in. za przekazanie wyrzutni HIMARS, które wpłynęły na sytuację na froncie.
- Wołodymyr Zełenski: „Otrzymałem sygnały – że Putin chce bezpośrednich rozmów. (…) Zaproponowałem formę publiczną, dlatego, że Rosja prowadzi wojnę publicznie”.
- We wtorek Rosjanie przeprowadzili zmasowany atak rakietowy na Ukrainę. Kyryło Tymoszenko (wiceszef gabinetu prezydenta): Rosjanie wystrzelili 90 rakiet, z których ponad 70 zestrzeliła obrona powietrzna. Rosjanie atakowali cały system energetyczny, zarówno obiekty produkujące prąd, jak i sieci przesyłowe. Na skutek ostrzału 7 mln odbiorców nie miało prądu.
- Ukrinform (państwowa agencja prasowa Ukrainy): USA badają możliwość przekazania Ukrainie zmodyfikowanych nowoczesnych dronów Gray Eagle, z których zostaną usunięte wrażliwe technologie i komponenty. Jak informowała wcześniej agencja, administracja Bidena odrzuciła wniosek Ukrainy o przekazanie najnowszych dronów Grey Eagle, mimo nalegań członków Kongresu z obu partii.
- Ukroboronprom (ukraiński państwowy koncern zbrojeniowy) zapowiedział, że będzie produkować uzbrojenie i sprzęt wojskowy z „co najmniej” sześcioma krajami NATO, w tym z Polską.
- Ołeksandr Kubrakow (minister infrastruktury Ukrainy): Inicjatywa umożliwiająca Ukrainie bezpieczny eksport produktów rolnych przez Morze Czarne została przedłużona o kolejne 120 dni. ONZ i Turcja pozostały gwarantami inicjatywy.
- Viktor Orban (premier Węgier): Węgry nie zgodzą się na zaciągnięcie przez państwa członkowskie UE wspólnej pożyczki na pomoc Ukrainie. Kraje członkowskie UE powinny zdecydować, ile pieniędzy chcą przekazać na wsparcie działań Ukrainy i rozdzielić to między siebie w „sprawiedliwy i proporcjonalny sposób”.
- USA: głównymi kandydatami Partii Republikańskiej na fotel prezydenta będą były prezydent Donald Trump i gubernator Florydy Ron DeSantis. W sondażach prowadzi zdecydowanie Ron DeSantis.
- Wielka Brytania: Pracownicy brytyjskiej poczty, Royal Mail, zapowiedzieli strajk przez dodatkowe 6 dni przed świętami Bożego Narodzenia. Pracownicy domagają się wyższych płac, lepszych warunków pracy i zaniechania cięcia etatów.
- Jeff Bezos (właściciel Amazona) radził konsumentom jak przetrwać więższe czasy: Zdejmij ze stołu trochę ryzyka. Choćby niewielka redukcja ryzyka może zrobić różnicę. Jeśli myślisz o zakupie dużego telewizora, rozważ opóźnienie tego zakupu, zatrzymaj gotówkę, zobacz, co się wydarzy. Amazon ogłosił zamiar zwolnienia 10 000 pracowników, czyli ok. 3% personelu.
- Redukcję etatów zapowiedziały również m.in. Twitter, Meta, Microsoft, Salesforce i inne firmy, które były na fali podczas pandemii. Teraz firmy bazujące na działalności w Internecie muszą konkurować z biznesami „offline” oraz mierzyć się w ograniczaniem wydatków na rozrywkę i dodatkową konsumpcje. Coraz więcej osób skupia się bardziej na podstawowych potrzebach.
- Chiny: Lokalne władze skierowały szeregowych członków Komunistycznej Partii Chin do pracy w największej na świecie fabryce składającej telefony marki Apple, z której tysiące pracowników uciekły wcześniej przed lockdownem covidowym.
- Xi Jinping (przywódca Chin): Musimy wspólnie odrzucić „zimnowojenny sposób myślenia” i podział świata na zwaśnione bloki.
- Na szczycie G20 doszło do spięcia między Xi Jinpingiem a premierem Kanady Justinem Trudeau. Przywódcy Chin nie podobało się to, że ich prywatna rozmowa wyciekła do mediów. Xi: „To niewłaściwe […] Jeśli jest szczerość, możemy komunikować się z wzajemnym szacunkiem, ale w przeciwnym razie trudno powiedzieć, jaki będzie wynik”.
- Husajn Amirabdollahian (szef irańskiej dyplomacji): „Różne służby bezpieczeństwa, Izrael i pewni zachodni politycy, którzy przygotowali plany wojny domowej, zniszczenia dezintegracji Iranu, powinni wiedzieć, że Iran to nie Libia ani Sudan”. Agencja HRANA: od początku protestów w Iranie zabito 362 osoby, w tym 56 nieletnich; zginęło też 56 funkcjonariuszy sił bezpieczeństwa, aresztowano 16 033 demonstrantów.
- John J. Ray (nowy szef upadłej giełdy kryptowalut FTX): w swoim raporcie złożonym w amerykańskim sądzie upadłościowym po zapoznaniu się z księgami FTX napisał, że „w całej swojej karierze nie widział tak kompletnej porażki kontroli korporacyjnej i całkowitego braku wiarygodnych informacji finansowych, jak miało to miejsce w tym przypadku”.
- W Nowej Zelandii spadają ceny domów. Instytut Nieruchomości Nowej Zelandii: W październiku indeks cen domów w Nowej Zelandii był aż o 10,9% niższy niż rok temu. To najgłębszy spadek cen od przynajmniej 30 lat.
- Organizacja Narodów Zjednoczonych: 15 listopada 2022 roku populacja świata osiągnęła 8 mld osób. Według statystyk ogólne tempo wzrostu globalnej populacji spada. Ludzkość musiała czekać 12 lat, aby wzrosnąć z 7 do 8 mld. Zgodnie z prognozami 9 mld osiągnie za 15 lat, czyli w 2037 roku.
- Twitter ma problemy z oszustwami. Od kiedy można kupić niebieski znaczek weryfikujący prawdziwość konta, Twitter zalała fala fałszywych kont, które podszywają się pod znaczące marki i dezinformują uczestników i inwestorów. Np. użytkownik podający się za firmę farmaceutyczną Eli Lilly napisał, że „wprowadza bezpłatną insulinę”, co odbiło się natychmiast na 4-procentowym spadku kursu spółki. Szacuje się, że firma straciła 20 mld dolarów kapitalizacji rynkowej.
- Elon Musk wystosował ultimatum do pracowników: albo będą pracować na najwyższych obrotach, albo powinni opuścić Big Tech. Wyniki sondy wskazują, że 75% z 3700 pozostałych po fali zwolnień zatrudnionych wybierze wypowiedzenie. Twittera opuszczają kluczowe osoby, programiści i inżynierowie.
- Yuriko Koike (Gubernator Tokio) wezwała w piątek ludzi do noszenia golfów tej zimy, aby zmniejszyć zużycie energii.
- McDonald’s opuszcza Białoruś. Łukaszenka: „Zawsze was zachęcam do tego, żebyście jedli naszą – białoruską – żywność. Nie rzucajcie się na zagraniczne towary. Jest to dziś aktualne, ponieważ niektórzy z młodych, a nawet ci starsi, zaczęli jęczeć: Ach, McDonald’ się wynosi”. A ja myślę: Chwała Panu, że się wynosi. Miejsce McDonald’s, gdzie pracują nasi ludzie, gdzie są konsumowane nasze towary, powinni zająć Białorusini. Sami powinniśmy robić to, co McDonald’s, jeśli ktoś tego potrzebuje. U nas co? Nie mogą sami przekroić bułki i włożyć kawałka mięsa, ziemniaków, sałaty? Boże, kto się tym żywi…”.
