Wpis tematyczny z okazji meczu Polska-Arabia Saudyjska w sobotę 26 listopada 🙂
Islam i ropa
Arabia Saudyjska to teokracja o bardzo rygorystycznych zasadach społecznych zaimplementowanych na bazie islamu wahabickiego (fundamentalistyczny odłam islamu sunnickiego).
Bogactwo tego kraju ma swoje źródło w ziemi – znajdują się tam jedne z największych złóż ropy naftowej na świecie. W 1933 roku koncerny amerykańskie zainteresowały się złożami i uzyskały koncesję na poszukiwania i eksploatację ropy naftowej.
Saudowie ratują dolara
Arabia Saudyjska okazała się kluczowym partnerem USA, który pomógł utrzymać dolara jako walutę światową po upadku systemu z Bretton Woods w 1971 roku. Wówczas dolar utracił swoje pokrycie w złocie, co groziło utratą zaufania. Wtedy za prezydentury Nixona i Forda udało się wynegocjować z Saudami, że handel ropą będzie rozliczany tylko w dolarze amerykańskim, w zamian za to, USA zapewniły Saudom, że żadne inne państwo nie zagrozi ich pozycji w regionie.
Bandycki autorytaryzm
Relacje na linii USA-Arabia Saudyjska się pogorszyły po 2017 roku, ze względu na przejęcie wpływów przez Muhammada ibn Salmana, który w celu zdobycia i utrzymania władzy łamie prawa człowieka np. przez zlecanie zabójstw niewygodnych ludzi (np. dziennikarza Dżamala Chaszodżdżiego). Książe nie odpowie za zlecenie zabójstwa, ponieważ chroni go immunitet.
Aramco – żyła złota (czarnego)
Sercem finansowym reżimu jest Saudi Aramco – państwowa firma odpowiada za ok. 10% światowego zapotrzebowania na ropę naftową. W 2021 roku firma wygenerowała 110 mld USD zysku netto. To prawie 500 mld złotych po kursie 4,5 USD/PLN, czyli mniej więcej tyle, ile wynosi polski budżet na 2022 rok. Żeby było ciekawiej, drugie tyle Aramco wpłaca do budżetu w podatkach i innych daninach.
