Polska
- Mariusz Kamiński (szef MSWiA i minister koordynator służb specjalnych): ABW zatrzymała dziewięć osób podejrzanych o współpracę z rosyjskimi służbami specjalnymi. Sześć trafiło już do aresztu. Podejrzani przygotowywali w Polsce akty dywersji na zlecenie rosyjskiego wywiadu. Materiał dowodowy wskazuje, że grupa ta prowadziła monitoring tras kolejowych. Podejrzani przygotowywali się również do akcji dywersyjnych mających na celu sparaliżowanie dostaw sprzętu, broni oraz pomocy dla Ukrainy. Grupie zlecano również działania propagandowe uderzające w relacje polsko-ukraińskie, samą Ukrainę i NATO.
- Badanie Social Changes: 38% Polaków uważa, że państwo powinno pomagać obywatelom w uzyskaniu i spłacie kredytu mieszkaniowego; 23% jest zdania, że państwo powinno bezpośrednio zajmować się budową i wynajmowaniem mieszkań dla obywateli; 18% sądzi, że państwo powinno bezpośrednio zajmować się budową i sprzedażą mieszkań dla obywateli; 21% stwierdziło, że państwo w żaden sposób nie powinno ingerować w wolny rynek w tym zakresie.
- Mateusz Morawiecki o możliwości przedłużenia wakacji kredytowych: „Nie przesądzamy, ale i nie wykluczamy tego, czy wakacje kredytowe będą przedłużone na kolejny rok. Uzależniamy to od tempa spadku inflacji i od projekcji stóp procentowych, która zostanie zaproponowana późniejszą wiosną przez NBP”.
- Adam Glapiński: „Biorąc pod uwagę wyniki projekcji inflacji, kolejne podwyżki stóp stają się mało prawdopodobne, ale jest za wcześnie, aby mówić o obniżkach. Musimy mieć pewność, że inflacja spadnie w sposób trwały. Należy też dodać, że obecny poziom stóp NBP należy uznać za właściwy”.
- Maciej Kmera (ekspert rynku hurtowego w Broniszach): Obecnie krajowe warzywa są o 55,7% droższe niż przed rokiem. W połowie marca licząc rok do roku krajowe warzywa (12 produktów) były droższe o ponad 55,7% Najbardziej podrożała cebula (3,5-krotnie), marchew i pory (2,5-krotnie).
- Dwie instytucje zrzeszające rolników (Izba Rolnicza Województwa Łódzkiego i świętokrzyski oddział NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność”) rozważają skierowanie do sądu pozwu przeciwko wicepremierowi Henrykowi Kowalczykowi. Wiceminister w 2022 roku zapewniał rolników, że ceny zboża pójdą w górę i w związku z tym rolnicy powinni wstrzymać się z jego sprzedażą. Ze względu na import zboża z Ukrainy ceny spadły, co skutkowało dużymi stratami u rolników.
- Robert Biedroń: Lewica nie zniesie 500+, ale trzeba rozmawiać o progach dochodowych. „Uważam, że 500+ nie powinno być przyznawane np. tym, których stać na jachty. Po co milionerom 500+?”
- W środę Główny Urząd Statystyczny poinformował, że ceny towarów i usług konsumpcyjnych w lutym 2023 r. wzrosły rok do roku o 18,4%.
- Goldman Sachs: Inflacja zasadnicza w Polsce prawdopodobnie osiągnęła szczyt w lutym i zacznie spadać w przeciągu 2023 roku, jednak inflacja bazowa, zwłaszcza na rynku usług, pozostanie podwyższona.
- Na konferencji prasowej ministra sprawiedliwości w Kopalni Węgla Brunatnego Bełchatów, Zbigniew Ziobro miał za paskiem broń.
- Posłowie KO Tomasz Szymański i Jarosław Urbaniak uważają, że Zbigniew Ziobro powinien stracić pozwolenie na broń. Zdaniem posłów Minister sprawiedliwości nosi broń jak gangster z hollywoodzkiego filmu i nie ma na to żadnej reakcji organów państwa. Zgodnie z kodeksem wykroczeń, każdy, kto podczas zgromadzeń nosi broń lub materiały wybuchowe, podlega karze.
- Tygodnik „Nie” nie będzie sprzedawany na Orlenie przez kontrowersyjną okładkę. Okładka „Nie”, która wzbudza takie kontrowersje przedstawia papieża św. Jana Pawła II, który trzyma krzyż. Na nim, zamiast Jezusa, wisi goła lalka, przypominająca niemowlę. Tym samym nawiązuje do zarzutów kierowanych wobec papieża, który jeszcze jako biskup krakowski miał tuszować przypadki pedofilii w Kościele Katolickim.
Świat
- USA: W lutym inflacja CPI w USA obniżyła się do 6,0% wobec 6,4% odnotowanych w styczniu.
- Firma OpenAI ogłosiła najnowszą wersję swojego modelu sztucznej inteligencji, GPT-4. Model językowy ma być m.in. zdolny do zdania egzaminu prawniczego z bardzo dobrym wynikiem i udzielać bardziej poprawnych odpowiedzi niż jego poprzednie wersje, takie jak GPT-3 i ChatGPT. W porównaniu do poprzedników, GPT-3 i ChatGPT, nowy system ma udzielać bardziej poprawnych, zniuansowanych i kreatywnych odpowiedzi. Ma też odpowiadać zarówno na tekstowe, jak i obrazowe zapytania oraz być dostępny w różnych językach, w tym polskim.
- Chat GPT ma również polskie korzenie. Technologię współtworzył wybitny naukowiec — Wojciech Zaremba. W 2015 roku Zaremba wraz z m.in. Elonem Muskiem, Samem Altmanem i Peterem Thielem założył OpenAI, firmę badawczą zajmującą się sztuczną inteligencją (AI). W 2019 roku firma pozyskała 1 mld dolarów finansowania, a w styczniu 2023 r. Microsoft zainwestował w projekt 10 mld dolarów.
- CNN: W ubiegłym roku zanieczyszczenie powietrza w około 90% analizowanych krajów przekroczyło wytyczne WHO. Tylko sześć państw – Australia, Estonia, Finlandia, Grenada, Islandia i Nowa Zelandia – oraz siedem terytoriów na Pacyfiku i Karaibach, w tym Guam i Puerto Rico, spełniło w ubiegłym roku wytyczne WHO dotyczące jakości powietrza. Polska znajduje się na 62 pozycji, mniej więcej w połowie stawki pomiędzy Czadem a Guamem.
- The Wall Street Journal: Stany Zjednoczone chcą, by chiński właściciel sprzedał swoje akcje w TikToku. W ten sposób wyraźnie zerwanoby z Chinami. Taka była m.in. rekomendacja Komitetu ds. Inwestycji Zagranicznych. Jeśli ten scenariusz jednak się nie spełni, aplikacja może zostać zakazana w USA.
- Denys Szmyhal (premier Ukrainy): „Wszystkie podatki, które płacą obywatele i biznes pójdą właśnie na obronę i bezpieczeństwo”.
- EUobserver: Mołdawia otrzyma 40 mln euro wsparcia od Unii Europejskiej na poprawienia swoich zdolności obronnych. Rząd Mołdawii w najbliższym czasie zakupi dzięki unijnemu wsparciu na kwotę 40 mln euro m.in. “mobilny radar nadzoru naziemnego o dalekim zasięgu”. Deschide (kiszyniowski portal): kwota ma “zostać wypłacona dosyć szybko”, to środki z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF).
- Recep Tayyip Erdogan: Zdecydowaliśmy o rozpoczęciu w parlamencie Turcji procesu ratyfikacji akcesji Finlandii do NATO.
- Międzynarodowy Trybunał Karny wydał nakaz aresztowania prezydenta Rosji Władimira Putina, oskarżając go o odpowiedzialność za zbrodnie wojenne na Ukrainie. Przedstawiciel ukraińskiego wywiadu wojskowego (HUR) Andrij Jusow oświadczył w sobotę, że Kreml niepokoi się decyzją MTK i w ocenie HUR zaczynają się już poszukiwania osoby, która zastąpi Putina.
- W odpowiedzi na zaproszenie Władimira Putina, przywódca Chin Xi Jinping złoży w dniach 20-22 marca wizytę państwową w Rosji.
- Politico: Od czerwca do grudnia 2022 roku chińskie firmy eksportowały do Rosji przez Turcję i Zjednoczone Emiraty Arabskie karabiny, kamizelki kuloodporne i części dronów. Z danych urzędów celnych nie wynika, że Chiny eksportują do Rosji duże ilości broni, okazuje się jednak, że dostarcza „wyposażenie podwójnego zastosowania”, które może posłużyć rosyjskiej armii.
- Sztokholmski Instytut Badań nad Pokojem: Ukraina w 2022 roku stała się trzecim, po Katarze oraz Indiach, największym importerem broni na świecie oraz 14. w latach 2018-22. Ukraina odpowiadała za 2 proc. światowego importu broni w ciągu ostatnich pięciu lat.
- Joe Biden wydał rozporządzenie wykonawcze zaostrzające przepisy o sprzedaży broni palnej. Przeszłość kryminalna nabywców broni będzie bardziej restrykcyjnie weryfikowana. W Ameryce notuje się rocznie 40 tys. zgonów spowodowanych użyciem broni palnej.
- Kanada: naftowa firma Imperial Oil przez nieszczelne zbiorniki do składowania odpadów uwolniła do środowiska toksyczne substancje. Jeden z wycieków obejmował 5,3 mln litrów ścieków. Toksyczne odpady zawierały m.in. arszenik i związki siarki.
- France Info: 130 francuskich parlamentarzystów z ugrupowań lewicy i zielonych proponuje wprowadzenie międzynarodowego podatku dla najbogatszych. Autorzy wspominają o pomyśle opodatkowania na poziomie 1,5 proc. od spadku w wysokości powyżej 50 mln euro, podkreślając, że dokładna wysokość podatku musiałaby zostać ustalona „kolektywnie i demokratycznie”.
- Donald Trump: winę za zamieszki 6 stycznia 2021 r. ponosi wiceprezydent Mike Pence. Trump od stycznia 2021 zarzuca Pence’owi, że nie odrzucił wyniku wyborów prezydenckich, które, jak bezpodstawnie twierdzi były prezydent, zostały sfałszowane.
- Mike Pence: „Nie miałem prawa do podważenia wyborów, a jego (Trumpa) lekkomyślne słowa zagroziły mojej rodzinie i wszystkim przebywającym w Kapitolu tego dnia. Wiem, że historia właściwie oceni Donalda Trumpa”. Kiedy rozruchy już trwały, Trump wysłał tweeta, w którym twierdził, że wiceprezydent Pence „nie miał odwagi” unieważnić wyników wyborów. Wśród demonstrantów pojawiły się okrzyki „powiesić Pence’a!”. Wiceprezydentowi udało się jednak z pomocą ochrony uciec z Kapitolu.
- „Le Figaro”: Trwające we Francji protesty przeciwko reformie emerytalnej prezydenta Emmanuela Macrona powodują, że na niektórych stacjach benzynowych zaczyna brakować paliwa. Kłopoty są wynikiem protestu związków zawodowych działających we francuskich rafineriach.
- Francuscy parlamentarzyści chcą wprowadzić nowe prawo, zgodnie z którym nieletni poniżej 15. roku życia będą potrzebowali zgody rodziców, aby założyć konto na portalu społecznościowym. Minimalny wiek, od kiedy założenie konta będzie możliwe to 13 lat.
- USA: Komisja ds. reparacji w San Francisco zaleca, aby odpokutować za wieki amerykańskiego niewolnictwa i pokolenia systemowego rasizmu, każdy kwalifikujący się dorosły czarnoskóry w mieście powinien otrzymać 5 mln dolarów oraz być zwolnionym ze spłat zadłużenia i obciążeń podatkowych. Niezależnie od tego komisja wystąpiła m.in. o zapewnienie tym osobom gwarantowanych rocznych dochodów w wysokości co najmniej 97 tys. dolarów przez 250 lat i możliwości kupna domu w San Francisco za 1 dolara na rodzinę. W 2020 roku Kalifornia stała się pierwszym stanem, który utworzył grupę zadaniową ds. reparacji. Wciąż próbuje określić należne kwoty. Projekt nie został podjęty na szczeblu federalnym.
