Gospodarcze podsumowanie tygodnia #146.

 Polska

• Mateusz Morawiecki chce, żeby program „Pierwsze mieszkanie” został przegłosowany w ciągu dwóch miesięcy i wszedł w życie od 1 lipca br.
• W najbliższą środę: 8 marca odbędzie się posiedzenie RPP, poznamy wtedy również nową projekcję inflacji.
• Paweł Borys (prezes Polskiego Funduszu Rozwoju) o likwidacji podatku „Belki”: „Nie jestem za tym, żeby znosić podatek Belki. Uważam, że w systemie podatkowym opodatkowanie kapitału jest zasadne. Raczej niższe podatki dochodowe, bo to wyrównuje nierówności majątkowe i dochodowe”.
• Paweł Borys (prezes Polskiego Funduszu Rozwoju): Obniżki stóp procentowych w Polsce to raczej perspektywa 2024 r.
• Polski Instytut Ekonomiczny: „Dłuższy okres wysokiej inflacji wpłynie również na działania NBP. Szacujemy, że inflacja bazowa w kraju będzie wynosić średnio ok. 10,2% w 2023 r., co wykluczy obniżki stóp procentowych w Polsce”. „Spodziewamy się, że najwcześniej do obniżki może dojść w marcu 2024 r. Przy wolnym tempie obniżania się inflacji prawdopodobne jest jednak dalsze opóźnienie tego terminu”.
• Joanna Tyrowicz (RRP): „Uważam za szkodliwe dyskusje o tym, że w Polsce stopy procentowe będą obniżone do końca tego roku. (…) źle żebyśmy o tym rozmawiali, to zmniejsza skuteczność polityki pieniężnej”.
• Michał Kołodziejczak (Lider AgroUnii): W Polsce brakuje 4 mln mieszkań i co druga osoba w wieku od 24 do 35 lat musi mieszkać z rodzicami, bo nie stać jej i nie ma dostępu do mieszkań. Zaznaczył, że to jest też przyczyna zapaści demograficznej. Kołodziejczak proponuje, żeby ci którzy budują najwięcej mieszkań w Polsce, nawet 20 proc. mieszkań mają przeznaczyć na mieszkania komunalne, czynszowe, którymi będą zarządzać samorządy.
• NIK rozpoczyna kontrolę w Narodowym Centrum Badań i Rozwoju, o którym głośno jest w ostatnich dniach za sprawą programu „Szybka ścieżka”. Marian Banaś: kontrolerzy powinni zakończyć czynności w okolicach czerwca. Przypomniał, że „jedna firma w Białymstoku otrzymała 123 miliony”. „Chcemy wiedzieć, w jakich okolicznościach i co zostało zrobione. Firma ponoć dopiero co zaczęła swoją działalność, a taką kwotę już dostała. To jest jak najbardziej potrzebne, aby ta kontrola miała miejsce”.
• Komisja Nadzoru Finansowego: Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę spółki XTB SA na decyzję KNF. KNF nałożyła 9,9 mln zł kary na spółkę X-Trade Brokers m.in. za świadczenie usług maklerskich bez uwzględnienia najlepszego interesu klienta. W opinii Komisji, od 1 stycznia 2014 r. do 31 maja 2015 r., spółka stosowała niesymetryczne mechanizmy przy realizacji zleceń na niekorzyść klienta.
• UN Global Compact Network Poland: Na koniec 2022 roku szara strefa w Polsce prawdopodobnie przekroczyła 20% PKB. W Polsce na początku lat 90. szara strefa sięgała 33,1%  PKB. Na koniec 2019 roku szara strefa w Polsce wynosiła 13,55% PKB. Jednak pandemia i związane z nią ograniczenia w prowadzeniu działalności gospodarczej spowodowały jej ponowny wzrost.

 Świat

• Raport Australijskiego Instytutu Polityki Strategicznej: na 44 badane obszary technologii Chiny dominują w 37. W kilku z nich Pekin ma już potencjał monopolistyczny. „Nasze badania pokazują, że Chiny stworzyły podstawy do tego, by stać się światowym supermocarstwem naukowym i technologicznym poprzez ustanowienie przewagi – niekiedy oszałamiającej”. „Widzimy również, że wysiłki Chin są wzmacniane poprzez import talentów i wiedzy: jedna piąta ich prac o dużym wpływie jest autorstwa naukowców ze szkoleniem podyplomowym w USA, Kanadzie, Wielkiej Brytanii, Australii czy Nowej Zelandii”.
• Aleś Bialacki, białoruski obrońca praw człowieka, twórca centrum praw człowieka Wiasna i laureat ubiegłorocznej Pokojowej Nagrody Nobla, został w piątek skazany przez sąd w Mińsku na karę 10 lat kolonii karnej. Bialacki założył Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna” w 1996 roku. Organizacja została zdelegalizowana przez reżim Alaksandra Łukaszenki w 2003 roku, jednak nigdy nie przerwała działalności. W politycznym procesie władze zarzuciły działaczom Wiasny początkowo „niepłacenie podatków”. Potem zarzuty zmieniono na „kontrabandę” i „finansowanie protestów”. Akta sprawy liczyły 283 tomy, po 300 stron każdy.
• Pracownicy MSZ Łotwy nie mogą korzystać z chińskiej aplikacji TikTok na urządzeniach służbowych ze względów bezpieczeństwa. Wcześniej analogiczne decyzje podjęto w USA, Kanadzie i Komisji Europejskiej.
• Biały Dom nakazał w poniedziałek agencjom rządowym wyeliminowanie w ciągu 30 dni chińskiej aplikacji Tik Tok z federalnych urządzeń i systemów.
• CNN: Liczebność „floty cienia” transportującej wbrew sankcjom rosyjską ropę szacowana jest na około 600 jednostek, czyli około 10% globalnej liczby dużych tankowców. Nawet ekspertom z branży trudno jest ustalić, kim są operatorzy i właściciele tej armady.
• James Rubin (koordynator Global Engagement Center): Rosja i Chiny wydają miliardy dolarów na manipulowanie informacjami w sprawie wojny na Ukrainie. Jedną z głównych tez, według niego, którą Chiny „powtarzają i rozpowszechniają”, jest argument Kremla, że NATO rozpętało wojnę na Ukrainie.
• Żydowscy osadnicy zaatakowali Palestyńczyków. W mieście Huwara i pobliskich miejscowościach żydowscy osadnicy m.in. podpalali domy, sklepy i samochody należące do Palestyńczyków. Był to odwet za śmierć dwóch osadników zastrzelonych wcześniej w niedzielę w Huwarze przez Palestyńczyka. Według palestyńskich służb medycznych, z rąk Żydów zginął Palestyńczyk, a co najmniej 100 zostało rannych.
• Mołdawia: Herszt grupy mafijnej z Mołdawii Grigori Caramalac wezwał w piątek w mediach społecznościowych do obalenia rządu Dorina Receana.
• Mołdawia mierzy się z antyrządowymi demonstracjami wspieranymi przez prorosyjską opozycję. Tysiące demonstrantów w stolicy żądało dopłat do rachunków za energię za okres zimowy oraz „nieangażowania kraju w wojnę”.
• Orazio Schillaci (włoski minister zdrowia): Aktywność fizyczna będzie przez lekarzy przepisywana razem z lekarstwami. Minister przypomniał, że we Włoszech problem otyłości dotyczy ponad 10%. ludności, a nadwagę ma jedna trzecia dzieci w wieku do 8 lat.
• Francja: zaczęły obowiązywać ograniczenia w wykonywaniu połączeń telefonicznych przez telemarketerów. Od 1 marca reklamy telefoniczne dozwolone są jedynie w wyznaczonych godzinach. Połączenia reklamujące produkty i usługi telemarketerzy mogą wykonywać jedynie w godzinach 10:00-13:00 i 14:00-20:00, a w weekendy i dni wolne od pracy telemarketing będzie całkowicie zakazany.
• Ekwador: ilość konfiskowanej kokainy kartelom narkotykowym jest tak duża, że policji brakuje miejsca do jej bezpiecznego przechowywania. Z pomocą ONZ władze Ekwadoru zaczęły więc wykorzystywać narkotyk do produkcji betonu budowlanego. W procesie tzw. enkapsulacji bloki kokainy są kruszone i mieszane z innymi materiałami, w tym przeterminowanymi lekami, odpadami medycznymi, szkłem i różnymi śmieciami. Wszystko zostaje sproszkowane i następnie zmieszane z cementem, piaskiem i wodą w celu wyprodukowania materiału budowlanego. Nie jest możliwe odwrócenie procesu – kokaina przestaje istnieć.